Tifliste Bir Sahâbî: Kays b. Sa'd b. Ubâde
(A Companion in Tbilisi: Qays b. Sa'd b. Ubada
)
|
Yazar
|
:
Ali İpek
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2016
|
|
Sayı |
:
8
|
|
Sayfa |
:
63-80
|
Özet
Hz. Osman döneminde (24-35/644-656) Ermeniye fetihlerinin bir devamı olarak İslâm hâkimiyetine alınan Tiflis, fetih sonrası siyasî, iktisadî, kültür ve medeniyetin hemen her alanında bir seri gelişmelere sahne oldu. Çok sayıda Müslüman Arabın iskânıyla de önemli bir İslâm merkezi durumuna gelen bu şehir, cazibe oluşturmaya başladı. Tiflis, aynı zamanda hilâfet merkezinden uzakta bulunuşu nedeniyle de, siyasî baskı endişesi taşıyanlara bir kurtuluş umudu olduğu anlaşılıyor. Başından beri Hz. Ali’nin yanında yer alan Kays b. Sa’d b. Ubâde bunlardan biriydi. Kays, Hz. Ali’nin önce Mısır valiliği, ardından Sıffin savaşında öncü birliğinin başında bulunmuştu. Kays’ın, Mısır valiliği sırasında Muaviye b. Ebî Süfyân’la aralarında geçen yazışmalardaki sert ifadeleri gerginliğe yol açtı. Bu bakımdan Kays, Şam’da halifeliğini ilan eden Muaviye’den endişe duymaya başladı. Güvenilir bir râvî olan İbn Hibbân’ın rivâyetine göre, çareyi uzaklaşmakta gören Kays b. Sa’d, 58/677 yılında Tiflis’e hicret ederek, Emevî halifesi Abdülmelik döneminde burada vefat etmiş oldu.
Anahtar Kelimeler
Kays b. Sa'd, Hz. Ali, Tiflis, Muaviye, sahâbî.
Abstract
Tbilisi which was taken under the rule of Islam following Armenia conquests during the period of Othman (24-35/644-656) experienced a series of developments in politics, economy, culture and civilization. After this city had become an important Islamic center with the inhabitation of many Muslim Arabs, it became an attractive place. As Tbilisi was far from the center of the Caliphate, it appeared to be the hope of the concerns of political pressure. Qays b. Sa’d b. Ubada who was close to Ali was one of them. Qays was the leader of the Sıffin scout and the Egyptian governor during the period of Ali. The harsh statements in the correspondence between Qays and Muawiyah b. Abu Sufyan led to tensions in the Egypt governing period. Therefore Qays Damascus to worry about declaring the caliphate of Muawiyah. Therefore Qays worry about declaring the caliphate of Muawiya in Damascus. According to reliable narrators Ibn Hibban, Qays b. Sa’d decided to move away and immigrated to Tbilisi in 58/677, and then he died during the Umayyad caliph Abd al-Malik.
Qays b. Sa’d b. Ubâde who was close to Hz.Ali was one of them. Qays was the leader of the Sıffin scout and the Egyptian governor during the Hz.Ali period. The harsh statements in the correspondence between Qays and Muawiyah b. Ebî Süfyân led to tensions in the Egypt governing period. Therefore Kays Damascus to worry about declaring the caliphate of Muawiyah. herefore Kays Damascus to worry about declaring the caliphate of Muawiyah.
According to reliable narrators Ibn Hibbân, Qays b.Sa’d decided to move away and immigrated to Tbilisi in 58/677, and then he died during the Umayyad caliph Abd al-Malik.
Keywords
Qays b. Sa'd, Ali, Tbilisi, Muawiya, companion.
