İbn Teymiyye’nin İmamet Teorisinde Yöneticinin Tayini Problemi
(The Problem of Determining the Manager in the Imamate Theory of Ibn Taymiyyah
)
|
Yazar
|
:
Adem Eryiğit
|
|
|
Türü |
:
|
|
Baskı Yılı |
:
2018
|
|
Sayı |
:
12
|
|
Sayfa |
:
31-50
|
Özet
Hz. Peygamber’in vefatı sonrası, İslam toplumu kendi liderini belirleme sorunu ile karşı karşıya kalmıştı. Bu konuda Kur’an ve Sünnet’te açık bir nass bulunmaması konuyu biraz daha zor hale getirmekteydi. Ancak, sahabeler Kur’an ve Sünnet’teki yönetimle ilgili temel ilkeleri esas alarak, kendi içtihatları ile ilk halifeyi belirlemişlerdir. Her ne kadar ilk kriz bu şekilde çözülmüş olsa da yöneticinin tayini konusunda kesin kurallar olmaması, hem Raşit Halifelerin son dönemlerinde hem de daha sonraki devirlerde mevcut yöneticinin meşruiyetinin tartışılmasına neden olmuştur. Özellikle, istihlaf yönteminin daha sonraki devirlerde saltanatın babadan oğla aktarılmasına bir meşruiyet aracı sayılması ve şartların doğurduğu zor kullanarak iktidara gelme yönteminin de Sünnî gelenekte zaruretten dolayı meşru kabul edilmesi, bu yöntemlerin İslam toplumunda yerleşik hale gelmesine sebep olmuştur. Siyasi olarak Müslümanların birliğinin bozulduğu ve birçok Müslüman devletlerin ortaya çıktığı bir devirde, Memlüklü ülkesinde yaşayan İbn Teymiyye, imamet/siyaset sorunlarıyla da ilgilenmiş ve bu konuda eserler vermiştir. Selefi geleneğin en önemli simalarından olan İbn Teymiyye’nin konuya bakışının incelenmesi, selefi düşünce imamet anlayışının anlaşılmasına katkı sağlayacaktır.
Anahtar Kelimeler
İbn Teymiyye, imamet, yöneticinin tayini.
Abstract
After the death of the Prophet, Islamic society was facing the problem of determining its leader. The fact that there was no clear nass in the Qur'an and Sunnah made it more difficult. However, the Companions determined the first caliph with their own case-law on the basis of the basic principles of opinion in the Qur'an and Sunnah. Although the first crisis was solved in this way, the lack of certain rules on the determination of management caused the discussion of the legitimacy of the current manager both in the late and later ages of the Rashid Caliphs. In particular, the fact that the method of arbitration as a means of legitimacy to transfer the sultanate from the father to the son at later times, and that the method of coming to power with the use of force created by the circumstances has been accepted as legitimate in the Sunni tradition caused these methods to become established in the Islamic society. When the unity of Muslims became corrupted and many Muslim states emerged, Ibn Taymiyyah, who lived in the country of Mamluklu, tackled the problems of imamate/politics and published some works on this subject. An examination of Ibn Taymiyyah's view on this subject, which is one of the most important figures of the Salafist tradition, will contribute to the understanding of Salafist's idea on imamate.
Keywords
Ibn Taymiyyah, imamate, determining the manager.
